تا شهدا
سه ویژگی مهم امام خمینی(ره) در پیروزی انقلاب اسلامی
تا شهدا؛ محمدمهدی عبدخدایی، از مبارزان قدیمی و اعضای فعال جمعیت فدائیان اسلام در نشست «بازخوانی نهضت 15 خرداد 1342» که در مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی برگزار شد، با بیان اینکه هر پدیده اجتماعی دارای پیشینه است، گفت: برای بررسی پیشینه قیام 15 خرداد و کلاً مقوله انقلاب اسلامی نیاز است اطلاعات کافی درباره پیشینه آن داشته باشیم. رضاشاه تمام قدرتش را در مذهب‌زدایی به کار گرفت اما در عین حال با کمونیست هم مخالف بود تا جایی که لایحه‌ای در سال 1310 به مجلس برای غیرقانونی شمردن کمونیست ارائه داد.
خداباورستیزی توسط حزب توده انجام شد
وی با بیان اینکه در دهه‌های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران سه فضای باز سیاسی در کشور صورت گرفت، گفت: خداباورستیزی، شیعه باورستیزی و دین باور ستیزی از جمله این سه فضای باز سیاسی بود. در این بین حزب توده جزو خداباورستیزان بودند که عمده بخش‌های کارکنانی کشور مثل کارگران راه آهن، کارگران نفت و ... به آنها پیوستند. آنان تفکرات خود را غیر علنی مطرح می‌کردند، اما زمانی که موقعیت یافتند، خداستیزی را به صورت علنی در جامعه مطرح کردند.
ملی‌گراها مخالف کارکرد اجتماعی و سیاسی دین بودند
عبدخدایی ملی‌گراها را از دسته دین‌باورستیزان معرفی کرد و گفت: آنان در قالب عنوان جبهه ملی مدعا شدند دین نباید کارکرد اجتماعی و سیاسی داشته باشد بلکه صرفاً باید در مساجد و اماکن مذهبی رسوخ کند. دسته سوم یعنی شیعه باورستیزی را فردی به نام احمد کسروی پیگیری می‌کرد. یکی از اقدامات او مخدوش کردن چهره شعرایی مثل سعدی و حافظ با اتهاماتی مثل انحرافات جنسی به آنها بود. او هر ساله آیین کتاب‌سوزان را بنا کرد که در آن کتب شعرای ما را به آتش می‌کشید.
مرجعیت دینی و سیاسی آیت الله بروجردی
وی درباره وضعیت حوزه‌های علمیه گفت: حوزه علمیه مرکزی لطمه خورده بود. پس از فوت آیت الله حائری، حوزه توسط آیت الله خوانساری و حجت کوه کمری اداره شد، اما با این حال نیاز به یک مرجع قوی داشت. امام خمینی(ره) در سال 1313 با گروهی از علما به بروجرد رفتند و آیت‌الله بروجردی را به قم آوردند و ایشان را به عنوان مرجع دینی و سیاسی معرفی کردند و خود نیز با تمام اختلافات فکری که داشتند، مقید به اطاعت از ایشان شد. حوزه علمیه از آن زمان به بعد دگرگون شد طوری که استبدادستیزی، استعمارستیزی و آرمان‌گرایی را از آن زمان به بعد می‌دانم.
اعزام مبلغان به استانهای کشور برای بیداری ملت
عبدخدایی فرهنگ‌سازان، استعمارستیزان و آرمان‌گراها را سه گروه از روحانیونی معرفی کرد که در فرآیند حوزه علمیه شکل گرفتند و ادامه داد: آیت الله بروجردی در سال 1328 روحانیون را به شهرستان‌ها اعزام کرد تا با تبلیغ مسائل دینی موجب بیداری مردم شوند. این حرکت آیت الله بروجردی در بیداری ملت بسیار اثربخش بود. او همچنین در درس بیع خود، حکومت اسلامی را تدریس کرد.
این مبارز انقلابی افزود: در رأس استعمارستیزان آیت الله کاشانی قرار داشت. او در این راستا نقش اثرگذاری در ملی شدن صنعت نفت ایجاد کرد؛ آیت الله کاشانی انگلیس را رأس همه بیچارگی‌ها معرفی کرد.
پیوند روحانیت انقلابی با روشنفکران دینی
عبدخدایی با بیان اینکه دسته سوم یعنی آرمان‌گراها را افرادی مثل نواب صفوی به خود دید، افزود: شهید نواب قائل بود ابتدا باید حکومت اسلامی شکل بگیرد و در پرتو آن استعمارستیزی ناخداگاه رقم خواهد خورد. اقدام مثبتی که فدائیان اسلام انجام داد، رسوخ در هئیات مذهبی بود. این هیئات که در دهه 20 در جامعه ریشه دوانده بودند، تبدیل به محفلی بر ضد حاکمیت آن دوران شد. این جلسات محفلی برای پیوند روشنفکران دینی با قشر روحانیت انقلابی شد. لذا معتقدم روشنفکری دینی پس از 28 مرداد شکل گرفت.
وی با بیان اینکه هر سه کدام از این جریانات در وجود مقدس امام خمینی(ره) متبلور شده بود، گفت: امام خمینی(ره) ثابت کردند هم فرهنگ‌ساز، هم استعمارستیز و هم آرمان‌گرا است. در حالی که موج خداستیزی با ترجمه آثار غربی در کشور به اوج خود رسیده بود، بزرگ‌ترین کار امام(ره) مطرح کردن مجدد خداباوری در جهان بود و مردم ایران در سالهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی و پس از آن به فطرت خود بازگشتند.
کارگروه انقلاب اسلامی مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی با حضو حجت‌الاسلام سید حمید روحانی، محمد طه عبدخدایی، محمد مهدی عبدخدایی و یعقوب توکلی امروز از ساعت 15 تا 18، نشستی را تحت عنوان «بازخوانی نهضت 15 خرداد 1342» برگزار کرد.
اهم موضوعات این نشست شامل بازخوانی عوامل سه گانه فرهنگ، استعمارستیزی و آرمان‌گرایی در نهضت 15خرداد، چرایی ماندگاری نهضت امام خمینی(ره) و بازخوانی عناصر، استمرار نهضت امام در نهضت 15خرداد و وجوه تمایز نهضت 15خرداد نسبت به نهضت‌های دیگر انقلاب بود./تسنیم
ثبت دیدگاه