اقدامات دشمن براي حفاظت از خرمشهر

ابلاغيه فرماندهي لشگر 11 عراق به يگان هاي تابعه مستقردر خرمشهر

فتح خرمشهر به عنوان بزرگترين پيروزي سياسي - نظامي جمهوري اسلامي ايران در سال دوم جنگ، از اهميت بسياري برخوردار بود. در اين عمليات 5400 كيلومتر مربع از سرزمين هاي اشغالي آزاد شد و دشمن متجاوز براي اجتناب از تلفات بيشتر و حفظ ارتش خودو همچنين حفظ بصره با سرافكندگي بسيار از خاك ايران عقب نشست. در واقع مقاومت دشمن در خرمشهر، كه موجب زمين گير شدن نيروهاي عراقي و در نتيجه، فتح خرمشهر به دست رزمندگان اسلام شد، شكست و هزيمت را براي عراق به ارمغان آورد. بدون ترديد دشمن با وجود وضعيت نامطلوبي كه با آن روبه رو بود به دليل اهميت منطقه خرمشهر، تلاش مي كرد، اين منطقه را به عنوان تنها برگ برنده حفظ كرده و جنگ را آبرومندانه تمام كند، ضمن اينكه از احتمال سقوط بصره نيز نگران بود. در چنين وضعيتي و به موازات تلاش رزمندگان اسلام براي آزادسازي خرمشهر، دشمن تلاش هاي مضاعفي را براي آمادگي نيروهاي خود جهت حفظ خرمشهر انجام داد به همين دليل دشمن در اين عمليات به لحاظ مكان و تا اندازه اي در مورد زمان غافلگير نشد. در اينجا براي اثبات اهميت اين عمليات و فتح خرمشهر توسط رزمندگان پرتوان اسلام، ترجمه سند ابلاغيه فرماندهي لشكر 11 عراق به يگانهاي تابعه و مستقر در منطقه كه مأموريت حفاظت و پدافند از خرمشهر را برعهده داشتند را ارائه مي نمائيم.
    
     طرح نبرد پدافندي
    
     لشكر 11 پياده و نيرو هاي تحت امر آن از رود كارون و شهر خرمشهر داخل تا سيلبند شماره 1 پدافند كرده و مانع عبور دشمن (ايران) به كناره نزديك رود شوند.
    
     الف - تمامي پرسنل تيپها و يگانهاي موجود بايستي تا آخرين فشنگ و آخرين سرباز از امتداد رود كارون و كناره نزديك منطقه ممتد از شمال سيلبند شماره 1 تا جنوب غربي منطقه بندر خرمشهر در كنار اروندرود پدافند كرده و شعار همه بايد پايداري در شكست دادن دشمن و جلوگيري از عبور او باشد.
    
     ب - هنگامي كه دشمن با تجمع خود آماده هجوم مي گردد، توپخانه مناطق تجمع و راه هاي نقل و انتقالش را گلوله باران كند به طوري كه بيشترين تعداد ممكن از نفرات و تجهيزاتش نابود شود تا عمليات او مختل و تجمع نيروهايش شكست خورده و بزرگترين خسارتهاي ممكن بر آنها وارد گردد.
    
     ج - هنگام آغاز حمله دشمن، توپخانه بايد به اجراي برنامه آتش بپردازد و مناطق تجمع و محل يگانها و مناطق گسترش واحدها و راه هاي پيشروي دشمن را گلوله باران كند، به طوري كه بيشترين مقدار ممكن از مهمات و تجهيزاتش نابود شده و با وارد نمودن تلفات جاني زياد او را فلج نمايد و تا حد توان از اجراي حمله دشمن جلوگيري شود.
    
     د - به هنگام شروع آتش تهيه دشمن (در صورت بكارگيري آن) بايستي توپخانه پشتيباني عمومي، توپخانه دشمن را خاموش كند.
    
     ه-تمامي يگانها و نيروهاي احتياط موجود در لشكر در حال آماده باش باشند.
    
     و - در خلال آتش تهيه دشمن نيروها به پناهگاه ها و سنگرها بروند بطوري كه قادر به ديده باني و مراقبت دشمن باشند و تيراندازي از سنگرها و دريچه هاي آتش طوري باشد كه حفاظت نيروها را تأمين كند.
    
     ز - هنگام شروع حمله و تلاش براي گذشتن از رودخانه، به انهدام دشمن پرداخته و تمام سلاحهاي پشتيباني تيپ ها و يگانها نيز در كار توپخانه مشاركت داشته باشد و دشمن را در كناره دو رود منهدم كنند.
    
     ح - در خلال عبور دشمن از رود يگانها بايد او را منهدم كنند و در مناطقي كه مهمات آتشزا موجود مي باشد به آتش زدن كارون اقدام شود تا مانع رسيدن دشمن به كناره نزديك رود گردد و اگر دشمن توانست از رود عبور كند او را در كناره نزديك رود منهدم كنند.
    
     ط - چنانچه دشمن بتواند مواضع گردانهاي خط مقدم را بشكند و آنها را پشت سر بگذارند، بايستي نيروي پاتك كننده گردان براي انهدام و عقب راندن دشمن دست به پاتك بزنند.
    
     ي - در صورت موفقيت پاتك گردان، لازم است موضع پدافندي از طرف گردان تقويت شود.
    
     ك - در صورتي كه گردان قدرت پاتك نداشته باشد تا رسيدن نيروهاي احتياطي تيپ، همان نيروها بايستي مواضع خودشان را نگه دارند تا از گسترش حمله و پيشروي دشمن جلوگيري به عمل آيد.
    
     ل - لازم است كه گروهانهاي موجود در جناحها حمله دشمن را تثبيت و محدود كنند تا گروهانهاي عقبي به انهدام دشمن بپردازند و جلوي او را گرفته و مانع از پيشروي او به جلو شود.
    
     م - نيروي پاتك كننده تيپ بايد بر مواضعي كه دشمن بدانجا رسيده، جهت انهدام و راندن دشمن و براي ممانعت از گسترش حمله اش پاتك كند.
    
     ن - در صورت عدم توانايي تيپ براي پاتك و عقب راندن دشمن تا انجام پاتك به وسيله نيروهاي احتياطي همان نيروها، دشمن را محاصره كرده و از گسترش حمله اش جلوگيري كنند.
    
     نيروهاي احتياطي لشكر11

تيپ 33 نيروي مخصوص

 گردان تانك القعقاع منهاي يك گروهان تانك بعلاوه يك گروهان كماندويي

چهار گروه موشكي هوت

نيروهاي علي كه متشكل از 2 گروهان كماندويي و 2 گروه موشكي ميلان مي باشد.
   

     در صورت حمله دشمن به خرمشهر:
    
     1- تيپ 33 نيروي مخصوص به عنوان اولويت اول بكار گرفته خواهد شد و طبق برنامه پيش بيني شده براي اين منظور، اقدام به پاتك خواهد كرد.
    
    2- نيروي قعقاع به عنوان اولويت دوم براي شهر خرمشهر بكار گرفته مي شود و نيروي علي به عنوان اولويت سوم جهت انهدام دشمن و ممانعت از هرگونه موفقيت او در شهر بكار گرفته خواهد شد.
    
    3 - در حالتي كه احتياط لشكر وارد عمل مي گردند، مراتب به آگاهي قرارگاه سپاه برسد. در صورتي كه تيپ 33 نيروي مخصوص توان انهدام و به عقب راندن دشمن را داشته باشد نيروهاي احتياطي (دو نيروي القعقاع و علي) به تقويت وضعيت بپردازند.
    
    4 - اگر تي 33 نيروي مخصوص توانايي عقب راندن و انهدام دشمن را نداشت، تا زماني كه نيروهاي احتياطي (القعقاع و علي) براي انهدام و عقب راني دشمن وارد عمل شوند دشمن را محاسبه و از گسترش حمله او جلوگيري نمايد.
    
    5- لازم است در صورت وارد عمل نمودن نيروهاي احتياطي براي خرمشهر، مسئله تأمين نيروهاي احتياطي ديگر (نيروهاي پاتك كننده تيپ هاي 44 و 48 و 501) و جمع آوري آنها توسط لشكر مربوطه جهت استفاده به موقع از آن پيش بيني شود.
    
     6- در صورت روشن بودن وضعيت و شناخته شدن جهت هاي حمله دشمن، مي توان گردانهاي تيپ هاي ياد شده در بند (و) را كه در عقب مي باشند به جلو كشيد.
    
    
    
     هنگام حمله دشمن به يگانها
    
    1 -براساس پيشرفت وضعيت و شناخت مقاصد دشمن و جهت هاي اصلي حمله، نيروي القعقاع به عنوان اولويت اول براي انهدام دشمن در محورتي 48 و 44 و در صورت عدم توانايي آن نيرو، گدعلي به عنوان اولويت دوم به كار گرفته شود. و اگر اين نيرو هم توان انهدام دشمن را نداشت، دشمن را در محور تيپي كه در آن نفوذ شده محاصره و از پيشروي او جلوگيري نمايند.
    
    2- تيپ 33 نيروي مخصوص به عنوان اولويت دوم براي انهدام دشمن در طول محورهاي تيپها به كار گرفته مي شود.
    
    3- اگر دشمن در يك زمان به محور دو تيپ حمله كند نيروي القعقاع براي پاتك در محور يكي از تيپها و نيروي علي جهت پاتك در محور ديگر، و تيپ ديگر، و تيپ 33 ن.م به عنوان اولويت دوم براي انهدام دشمن در محوري كه مورد تهديد و خطر واقع شد بكار گرفته شود.
    
     ص - لازم است هيأت ستاد لشكر اخبار لازم را در مورد دشمن از نظر نيرو، امكانات، سلاح و جهت هاي حمله را به جناب فرمانده تقديم كند تا براساس آن تصميمات لازم از طرف فرماندهي جهت وارد عمل كردن نيروهاي احتياط، اتخاذ گردد.
    
     ق - در همه حالات، قرارگاه سپاه را از وضعيت مطلع كرده و هنگاميكه نيروهاي احتياطي وارد عمل شده ولي توانايي انهدام دشمن را نداشتند، درخواست دخالت براي خاتمه دادن به وضعيت برحسب تصميم فرماندهي سپاه و براساس اخبار ارسالي از لشكر مي باشد.
    
    
    
     فرمانده لشكر 11 پياده
    
     سرتيپ ستاد سيدمحمد فتحي
    
     منبع: كتاب گزيده اسناد عمليات بيت المقدس آرشيو اسناد مركز مطالعات و تحقيقات جنگ سپاه