باختر بیگلری نخستین شهید زن انقلاب
تا شهدا؛ در دوران مبارزات مردم ایران علیه رژیم ستمشاهی زنان بسیاری فعال بودند که شاید کمتر نام آنها را شنیده‌ایم.باختر بیگلری یکی از آنهاست که البته نامش به‌عنوان نخستین شهید زن انقلاب در بنیاد شهید ثبت شده است.او از عشایر بود و سال 1304 در میام عشیره‌ای به نام لرونفر در لارستان استان فارس به دنیا آمد. خانواده‌ای مذهبی داشت که در کنار رسم و رسوم زندگی عشایر، آموزه‌های دینی را هم به فرزندانشان می‌آموختند.
زندگی او سال 42 و با آغاز مبارزات مردم ایران علیه رژیم شاهنشاهی دگرگون شد و همسر باختر به نام درویش بزرگی مبارزه را آغاز کرد. آن زمان دسته‌ای ازعشایر به سرکردگی زیادخان بیگلری ورستم خان قاسمی که در روستای صحرای باغ عمادوه لارستان زندگی می‌کردند، از قیام امام خمینی(ره) آگاه شده بودند و به قوم و قبیله‌شان اطلاع دادند که می‌خواهند در این مبارزه شرکت کنند.
مردان قبیله تصمیم گرفتند به پاسگاه عمادوه حمله کنند و مقدار زیادی مهمات واسلحه هم به دست آوردند و 9 نفر از ژاندارم‌ها را هم کشتند. پس از این حمله و برای اینکه به دست افراد حکومت پهلوی نیفتند راه کوهستان در پیش گرفتند و یک سال در این شرایط زندگی کردند. باختر بیگلری هم همراه شوهرش درویش بزرگی و دوکودکش برای مبارزه به کوهستان رفت. پس از این مدت بود که یکی از سرهنگ‌های رژیم طاغوت به نام سرهنگ اشرف با حقه خود را به‌عنوان فرستاده امام خمینی(ره) معرفی کرد و مردم که حرف او را باور کرده بودند مخفیگاه مردان عشایر را به او نشان دادند و هفتم محرم سال1342 درحالی که افراد عشیره و قوم درحال خواندن نماز بودند نیروهای انتظامی شب به آنان حمله کردند و زنان و مردان را به گلوله بستند.
باختر بیگلری در این زمان 38 ساله بود و شجاعانه در کنار همسرش جنگید. در آن روز شوم ابتدا شهادت همسرش را دید و بعد شاهد شهادت پسرش بود. باختر پیکر خونین همسرش را دید و وسایل همسرش را از روی زمین جمع کرد و تصمیم گرفت صبح فردا راهش را ادامه دهد و مبارزه کند اما دشمن که هنوز در کمین این مبارزان بود راه را بر باختر بیگلری بست و او را روز دوم تیر 1342 با گلوله به شهادت رساند. شهیده باختر بیگلری در منطقه گرمشت(جرمشت) لارستان به خاک سپرده شد. سرهنگ اشرف قبل از حمله ناجوانمردانه‌اش به این مبارزان از باختر بیگلری عکسی گرفت اما اکنون هیچ عکسی از او و دیگر دلیران کوهستان در دست نیست.